Μονεμβάσια – Λακωνία

Μονεμβασία η επίσημη ονομασία, Μονεμβασιά στην ποιητική  εκδοχή της, Μονεμβάσια ή Μονοβάσια για  τους ντόπιους, Μαλβουαζὶ για τους Φράγκους και Μαλμζύ  κατά τους Άγγλους, η ονομασία της περιοχής προέρχεται από  τα  συνθετικά «μόνη» και «έμβαση», τη μια και μόνη είσοδο της Καστροπολιτείας.

Η παλιά πόλη της Μονεμβασιάς είναι ένας ζωντανός μεσαιωνικός οικισμός, διατηρημένος με άψογο τρόπο. Αποτελεί μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας και βασικό σταθμό για κάθε περιηγητή της Πελοποννήσου. Η ατμόσφαιρα είναι μαγική, γεμάτη ρομαντισμό και ιστορία. Μνημεία και εκκλησίες βρίσκονται διάσπαρτα στο Κάστρο ενώ μια σημαντική αρχαιολογική συλλογή στεγάζεται στο Παλιό Τζαμί στην Πλατεία του Ελκομένου Χριστού.

Επιβλητικά τείχη προστατεύουν έναν απαράμιλλης ομορφιάς οικισμό, παλιά αρχοντικά ατενίζουν περήφανα το βαθύ μπλε της θάλασσας, στενά λιθόστρωτα δρομάκια οδηγούν σε ιστορικές εκκλησίες και μια ρομαντική ατμόσφαιρα θα σας πλημμυρίζει από την πρώτη στιγμή που θα μπείτε στο περίφημο Κάστρο της Μονεμβασιάς.

Γνωστή ως το «Γιβραλτάρ της Ανατολής» η Μονεμβασιά είναι ένα μικρό νησί, που ενώνεται με ενδοχώρα από μια στενή λωρίδα γης, μια γέφυρα που συνυπάρχει με το θαλασσινό στοιχείο του Μυρτώου Πελάγους.

Μπαίνοντας στο βράχο από τη μοναδική είσοδο – «μόνη έμβαση» απ’ όπου και το όνομα της πόλης Μονεμβασιά – αρχίζει το ταξίδι στο παρελθόν, από τον 6ο αιώνα που κατοικήθηκε μέχρι και σήμερα.

Το κεντρικό καλντερίμι του κάστρου σας δείχνει το δρόμο που θα ακολουθήσετε για να ανακαλύψετε κάθε πτυχή αυτής της ζωντανής και καλοδιατηρημένης καστροπολιτείας.

Μεσαιωνικά τείχη την περιβάλλουν και ο μεγάλος βράχος, στην αγκαλιά του οποίου είναι χτισμένη την προστάτευε από τους κατακτητές, κάνοντας την αόρατη από τη μια πλευρά.

Μπαίνοντας στο κάστρο, ένα μικρό δρομάκι στα αριστερά σας θα σας οδηγήσει στο σπίτι του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, έξω από το οποίο υπάρχει και η προτομή του.

Περπατώντας στον πλακόστρωτο κεντρικό δρόμο δεν θα προλαβαίνετε να γυρίζετε δεξιά και αριστερά, ανακαλύπτοντας ένα ένα τα κουκλίστικα μαγαζάκια, που πωλούν από αντικείμενα τέχνης, μέχρι εντυπωσιακά κοσμήματα, ρούχα, παπούτσια και φυσικά παραδοσιακά προϊόντα.

Ο δρόμος θα σας οδηγήσει στο μεγάλο πλάτωμα της εκκλησίας του Ελκομένου Χριστού, με το χαρακτηριστικό κανόνι απ’ έξω. Αφιερωμένη στον Χριστό που σύρεται (Ελκόμενος) στο μαρτύριο, η επιβλητική εκκλησία φιλοξενεί μερικές σπάνιες μεταβυζαντινές εικόνες και το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η παντελής έλλειψη τοιχογραφιών.

Απέναντι θα δείτε το ιστορικό διατηρητέο κτίριο του 16ου αιώνα, όπου στεγάζεται η Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασιάς. Ανακαλύψτε τις 40 εκκλησίες, που κρύβονται σε κάθε γωνιά του οικισμού και επισκεφθείτε την Παναγία της Χρυσαφίτισσας, σε ένα πανέμορφο μεγάλο άνοιγμα, την Παναγιά Μυρτιδιώτισσα, τον Άγιο Νικόλαο, τον Άγιο Στέφανο και τόσες ακόμα.

Τι να δείτε:

Παναγία η Μυρτιδιώτισσα
Λέγεται και Κρητικιά, γιατί στη γειτονιά της κατοικούσαν πολλοί Κρητικοί. Η πρόσοψή της, καμωμένη από πωρόλιθο και διακοσμημένη με μια σειρά από δυτικότροπα στοιχεία, φέρνει στο νου εκκλησίες της Δύσης. Έχει ενδιαφέρον να επισκεφθείτε και το εσωτερικό της, όπου φυλάσσεται το ξυλόγλυπτο τέμπλο που κάποτε κοσμούσε την εκκλησία του Ελκομένου Χριστού.

Οικία Ρεβέκκας Μαστραποστόλη
Αμέσως μετά τον Ελκόμενο Χριστό, το κεντρικό καλντερίμι διακλαδίζεται. Ακολουθήστε το δρόμο αριστερά και θα συναντήσετε το τρίπατο πετρόχτιστο σπίτι που θεωρείται από τα πιο χαρακτηριστικά του οικισμού.

Πορτέλο
Αξίζει να κατεβείτε μέχρι το θαλασσινό τείχος ( το πιο σύντομο καλντερίμι ξεκινάει κάτω από την πλατεία του Ελκομένου Χριστού ). Η μικρή πύλη ( το Πορτέλο ) που βγάζει στη θάλασσα έχει μια ιδιαίτερη γοητεία, καθώς, προτού ακόμα την αντικρίσεις, σε οδηγεί προς το μέρος της ο φλοίσβος των κυμάτων που πολιορκούν τα θαλασσινά τείχη. Από κει και πέρα συνεχίστε το δρόμο παράλληλα προς τα τείχη και θα ξαναβγείτε πολύ κοντά στην κεντρική πύλη. Από τα αναρίθμητα πέτρινα σπίτια που θα συναντήσετε, σίγουρα την προσοχή σας θα τραβήξει η οικία Στελλάκη ( 50 μέτρα περίπου μετά τη θαλασσινή πύλη ) με το καμαροσκέπαστο διαβατικό.

Επάνω Πόλη
Η πιο σύντομη διαδρομή για να επισκεφτείτε τον έρημο σήμερα οικισμό ψηλά στο Κάστρο ξεκινάει από την Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα. Αν όμως θέλετε να εξερευνήσετε καλύτερα τους ερειπιώνες της Επάνω Πόλης, πάρτε το μονοπάτι που ξεκινάει αριστερά από την κεντρική πύλη και πηγαίνει αρχικά σύρριζα προς το τείχος. Στη βόλτα σας θα συναντήσετε την τουρκική κρήνη, τη μεγάλη δημόσια δεξαμενή, γνωστή και ως «κάτεργο», ενώ ακριβώς δίπλα της θα δείτε μια μικρότερη δεξαμενή ( γνωστή ως «καράβι» ).

Αγία Σοφία
Το εντυπωσιακότερο κτίριο που σώζεται στην Επάνω Πόλη, ένας από τους πιο σημαντικούς ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Χτίστηκε το 12ο αιώνα και η αρχιτεκτονική της έχει κοινά στοιχεία με πολλές σημαντικές εκκλησίες της ίδιας περιόδου, τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στην Κωνσταντινούπολη. Ο συμμετρικός όγκος της με τον ανάλαφρο τρούλο αποκτά μια ιδιαίτερη δραματικότητα, καθώς είναι χτισμένη στην άκρη του κατακόρυφου βορειοανατολικού γκρεμού.

Η Μονεμβασιά, απέχει 300 χιλιόμετρα από την Αθήνα και μπορείτε να φτάσετε εκεί οδηγώντας στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής μέσα στο σύγχρονο και ασφαλές περιβάλλον που προσφέρει η λειτουργία των Ελληνικών Αυτοκινητοδρόμων μελών της HELLASTRON.

Οι βελτιώσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών – Κορίνθου  (Ολυμπία Οδός), καθώς και η λειτουργία του σύγχρονου αυτοκινητόδρομου Κορίνθου-Καλαμάτας (Μορέας) όχι μόνο διασφαλίζουν την ασφάλεια και την άνεση του ταξιδιού αλλά παράλληλα αναδυκνείουν την φυσική ομορφιά του τοπίου από το οποίο διέρχονται. Από τον κόμβο της Τεγέας, του αυτοκινητόδρομου Μορέας, ο οδηγός θα χρησιμοποιήσει το επαρχιακό δίκτυο προς Σπάρτη για να προσεγγίσει την Μονεμβασιά.

 Η ολοκλήρωση των εργασιών κατσκευής του τμήματος «Λεύκτρο-Σπάρτης» του αυτοκινητόδρομου Μορέας, θα μειώσει επιπλέον το χρόνο ταξιδιού και θα βελτιώσει ουσιαστικά την ασφάλεια και την άνεση με την οποία ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί την Μονεμβασιά.