Μονεμβασία η επίσημη ονομασία, Μονεμβασιά στην ποιητική  εκδοχή της, Μονεμβάσια ή Μονοβάσια για  τους ντόπιους, Μαλβουαζ για τους Φράγκους και Μαλμζύ  κατά τους Άγγλους, η ονομασία της περιοχής προέρχεται από  τα  συνθετικά «μόνη» και «έμβαση», τη μια και μόνη είσοδο της Καστροπολιτείας.

Η παλιά πόλη της Μονεμβασιάς είναι ένας ζωντανός μεσαιωνικός οικισμός, διατηρημένος με άψογο τρόπο. Αποτελεί μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας και βασικό σταθμό για κάθε περιηγητή της Πελοποννήσου. Η ατμόσφαιρα είναι μαγική, γεμάτη ρομαντισμό και ιστορία. Μνημεία και εκκλησίες βρίσκονται διάσπαρτα στο Κάστρο ενώ μια σημαντική αρχαιολογική συλλογή στεγάζεται στο Παλιό Τζαμί στην Πλατεία του Ελκομένου Χριστού.

Ακριβώς πριν τη γέφυρα απλώνεται η νέα πόλη της Μονεμβασιάς ενώ κατευθυνόμενοι προς το νότο συναντάμε τους παραλιακούς οικισμούς των Νομίων. Ο γειτονικός Άγιος Ιωάννης ενδείκνυται για αυτούς που θέλουν να δοκιμάσουν αυθεντικές τοπικές γεύσεις

Μέσα αλλά και γύρω από τη Μονεμβασιά υπάρχουν πολλές αξιόλογες παραλίες και αξιοθέατα, ο επισκέπτης όμως δεν πρέπει να αγνοήσει και τις εκπλήξεις που κρύβει η ενδοχώρα, όπως τον Νερόμυλο των Ταλάντων και το Λαογραφικό Μουσείο στις Βελιές.

Τα θρησκευτικά μνημεία της περιοχής βρίσκονται και εκτός των τειχών του Κάστρου, με σημαντικότερα τους Δίδυμους Ναούς στα Τέρια  και τον ναό του Αγίου Νικολάου στον ομώνυμο οικισμό.

Στον πολυτραγουδισμένο βράχο στο νοτιοανατολικό τμήμα του νομού Λακωνίας, βρίσκεται η μοναδική βυζαντινή καστρόπολη που έφτασε έως το σήμερα σχεδόν ανέπαφη από το χρόνο. Η Μονεμβασιά είναι περισσότερο γνωστή από το μεσαιωνικό φρούριο και παραμένει ζωντανή, με ιππότες να «ξεπηδούν» από τα καλντερίμια και ζευγάρια να ζουν το απόλυτο όνειρο σε έναν τόπο με άρωμα Μεσαίωνα. Στα διασωθέντα κτήρια και τις δομές στο κάστρο περιλαμβάνονται αμυντικές κατασκευές του εξωτερικού κάστρου και αρκετές μικρές βυζαντινές εκκλησίες.

Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος καταγόταν από τη Μονεμβασιά, όπου και βρίσκεται σήμερα ο τάφος του.

Δεκάδες εκκλησίες, αρχοντικά πλούσιων εμπόρων, κρήνες, χαμάμ και στριφογυριστά καλντερίμια διατηρούνται σε αξιοσημείωτα καλή κατάσταση, διαφυλάσσοντας ατόφια την ατμόσφαιρα αυτού του οικισμού, που από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι το 19ο αιώνα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της ευρύτερης περιοχής. Μέσα στο κάστρο δεν κυκλοφορεί αυτοκίνητο, οπότε προετοιμαστείτε για περπάτημα. Το κεντρικό καλντερίμι που ξεκινά από την πύλη του Κάστρου σε οδηγεί στα σημαντικότερα αξιοθέατα αλλά και στα εστιατόρια, τα μπαρ και τα καταστήματα που είναι συγκεντρωμένα κατά μήκος του. Από την κεντρική πλατεία με το κανόνι, την εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού και το Αρχαιολογικό Μουσείο ξεκινά το καλντερίμι για το Επάνω Κάστρο ή Γουλά, το δεύτερο οικισμό. Αξίζει η ανηφόρα ανάμεσα στις ροδιές και τις χουρμαδιές και μόνο για τη θέα από τα τείχη του Επάνω Κάστρου, μπροστά από την επιβλητική εκκλησία της Αγίας Σοφίας, δυστυχώς όμως προς το παρόν το Επάνω Κάστρο είναι κλειστό για συντήρηση. Τα ξενοδοχεία εντός του Κάστρου είναι μικροί ξενώνες που στεγάζονται σε παλιά, διατηρητέα κτίρια

Εάν αφετηρία σας είναι η Αθήνα μπορείτε να φτάσετε εκεί οδηγώντας στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής μέσα στο σύγχρονο και ασφαλές περιβάλλον που προσφέρει η λειτουργία των Ελληνικών Αυτοκινητοδρόμων μελών της HELLASTRON.

Οι βελτιώσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών – Κορίνθου (Ολυμπία Οδός), καθώς και η λειτουργία του σύγχρονου αυτοκινητόδρομου Κορίνθου-Σπάρτης-Καλαμάτας (Μορέας) όχι μόνο διασφαλίζουν την ασφάλεια και την άνεση του ταξιδιού αλλά παράλληλα αναδυκνείουν την φυσική ομορφιά του τοπίου από το οποίο διέρχονται μέχρι τη Σπάρτη. Από εκεί ακολουθώντας την επαρχιακή οδό Σπάρτης-Σκάλας-Μονεμβασιάς θα φτάσετε στο τελικό προορισμό σας.